Oxumağı tövsiyə edirik:

hashimoto nedir

Boyun altında yerləşən kəpənəkə bənzər daxili sekresiya vəzi olan qalxanabənzər vəzi tiroid hormonunun ifrazını təmin edir. Tiroid hormonu bədənin enerji balansının qorunmasında, bədən istiliyinin tənzimlənməsində, əzələ, beyin və ürək kimi orqanların sağlam işləməsində mühüm rol oynayır. Haşimoto və ya xroniki limfositik tiroidit adlanan xəstəlik halında qalxanabənzər vəzinin fəaliyyətində problemlər yaranır. İlk dəfə 1912-ci ildə yapon alimi Akira Haşimoto tərəfindən təsvir edilən xəstəlik hipotiroidizmin ən mühüm səbəblərindən biridir. Bu xəstəliyə demək olar ki, 90% hallarda Haşimoto xəstəliyi səbəb olur.

Hashimoto nədir?

Ciddi bir otoimmün xəstəlik olan Haşimoto xəstəliyində immunitet sistemi sağlam hüceyrələrə hücum edərək, qalxanabənzər vəzinin daha az ifrazat istehsal etməsinə səbəb olur. Bu xəstəlikdə bədən qalxanabənzər vəzi aradan qaldırmaq üçün yüksək səviyyədə anti-tiroqlobulin və anti-TPO antikorları istehsal edir. Antikorlar tiroid bezinə bağlanır və hüceyrələri məhv etməyə başlayır. Eyni zamanda, qalxanabənzər vəzdə çoxlu iltihab hüceyrələri toplanır və qalxanabənzər vəzin hüceyrələri zədələnir, tiroid hormonunun azalmasına səbəb olur. Kifayət qədər hormon sintez oluna bilmədiyi üçün tiroid bezi kiçilir və hormon çatışmazlığı yaranır. Xəstəliyin ilk mərhələsində xəstələrdə yüngül zob pozğunluğu müşahidə edilir və qanda TSH, T3 və T4 hormonları normal olduğu halda, anti-TPO anticisimləri yüksəkdir. Xəstəlik irəlilədikcə yüngül tiroid hormon çatışmazlığı tiroid çatışmazlığına çevrilir.

Haşimoto xəstəliyinin əlamətləri hansılardır?

Haşimoto xəstəliyinin heç bir klinik təzahürü yoxdur və görülən simptomlar xəstəliyə xas deyil. Ümumiyyətlə, çəki artımı, qəbizlik, səs dəyişikliyi, əhval-ruhiyyə, yorğunluq, asanlıqla soyuqluq hissi, dəri quruluğu kimi simptomlar tez-tez rast gəlinir. Lakin bu əlamətlər bir çox xəstəliklərdə göründüyü üçün xəstəliyi aşkar etmək çətindir. Bu əlamətlərə əlavə olaraq;menstruasiya pozuntuları
dil artımı
qıcıqlanma
Depressiya
Anoreksiya
solğun dəri rəngi
Göz və üz altında şişlik
nitqdə yavaşlıq
Konsentrasiya pozğunluğu
Hərəkətlərin unudulması və yavaşlığı
Nəbz tezliyində azalma kimi simptomlar da müşahidə edilə bilər.

Xəstəlik irəlilədikcə qanda natrium azlığı, cinsi istəyin azalması, ana südü ilə axıntı, yuxuda apne, karpal tunel sindromu, ağciyərlərdə və ürək membranlarında mayenin yığılması müşahidə oluna bilər. Haşimoto xəstələri ümumiyyətlə ürək-damar xəstəliklərinə səbəb ola biləcək yüksək qan xolesterol səviyyələrinə malikdirlər. Haşimoto xəstəliyinin bəzi inkişaf etmiş hallarda qarın boşluğunda, ağciyərlərdə və perikardda maye yığılması baş verə bilər.

Haşimoto xəstəliyinin səbəbləri nələrdir?

Haşimoto xəstəliyi bəzi risk qruplarında daha çox rast gəlinir.siqaret çəkənlər _
hamilə qadınlar
Ailədə Haşimoto xəstəliyi olanlar
Tip 1 diabet, vitiliqo, romatoid artrit, zərərli anemiya, lupus, çölyak xəstəliyi, Addison xəstəliyi və hepatit kimi otoimmün xəstəlikləri olanlar Haşimoto xəstəliyi üçün risk altındadırlar.

Qadınlarda Haşimoto xəstəliyinin inkişaf riski kişilərə nisbətən təxminən 8 dəfə yüksəkdir. Hər yaşda müşahidə oluna bilən bir xəstəlik olsa da, xüsusilə gənc və orta yaş qrupunda rast gəlinir. Xüsusilə təkrarlayan aşağı və ölü doğum keçirən, prolaktin səviyyəsi yüksək olan, yüksək xolesterolu olan və səbəbi bilinməyən anemiyası olan qadınların Haşimoto ehtimalı üçün yoxlanılması tövsiyə olunur.

Haşimoto üçün müalicə üsulları hansılardır?

Xəstəliyin müalicəsiAdətən dərman müalicəsi tətbiq olunur. Mütəmadi məşq və balanslaşdırılmış pəhriz dərman istifadəsi ilə birlikdə müalicənin müvəffəqiyyətini artırır. Qan analizlərində hormon səviyyələri normal olarsa, xəstəliyin gedişi həkim tərəfindən nizamlı pəhriz və idmanla birlikdə izlənilir. Hipotireoz əlamətləri aşkar edilərsə, tərkibində levotiroksin olan Haşimoto xəstəliyinə uyğun dərmanlar tətbiq edilir. Adətən acqarına qəbul edilən həb şəklində olan bu dərmanlar sintetik tiroid hormonlarıdır və tiroid bezini təqlid edir. İmmunitet sisteminin bədənə hücumunun qarşısını ala bilmədiklərindən, bu dərmanlar həyat boyu istifadə edilə bilər. Dərmanlar 6-8 həftə istifadə edildikdən sonra yenidən qan analizi aparılır və dərmanın xəstə üçün uyğun dozaları müəyyən edilir.

Tövsiyə edirik × − +